NHỮNG “SÁT THỦ” MÔI TRƯỜNG

NHỮNG “SÁT THỦ” MÔI TRƯỜNG

Bài và ảnh : Hoàng Dũng Huệ

Có trên 50 loại côn trùng tại Việt Nam hiện đang là đối tượng săn bắt để cung cấp cho giới kinh doanh chế tác thành những sản phẩm mỹ nghệ phục vụ cho khách du lịch nước ngoài. Nhưng mối nguy cơ lớn là thương lái đã chọn lọc các loài đặc biệt quý hiếm (thậm chí cung cấp cho người săn bắt luôn cả hình ảnh chính xác) để đặt hàng, hoặc đơn lẻ hoặc theo bộ, với giá tính bằng ... đô la .

Càng hiếm càng đắt giá

Hiện nay, nhu cầu về các loại sản phẩm mỹ nghệ như móc chìa khóa, đồ chặn giấy ... bằng nhựa trong suốt bên trong có ép các loại côn trùng (bướm, bọ cánh cứng, bò cạp, rết ...) của các khách du lịch ở TP.HCM ngày càng tăng. Các bộ sưu tập thủ công mỹ nghệ côn trùng Việt Nam đang là những sản phẩm mỹ nghệ hái ra tiền và gây sự chú ý do quý hiếm và do phong phú về các chủng loại. Các bộ sưu tập côn trùng theo Họ đang là một sản phẩm hàng hóa mỹ nghệ cao cấp được các sinh viên nước ngoài đặt mua tại TP.HCM để phục vụ cho bộ môn sinh vật.

Bị săn đuổi đặc biệt là các nhóm, họ côn trùng có nguy cơ tuyệt chủng, có tên trong sách đỏ, được bảo vệ. Trong đó có những loại quý hiếm như côn trùng có cánh được đặt mua theo hình ảnh với giá từ 200 – 300 USD, với yêu cầu phải giữ được nguyên vẹn tứ chi, cánh, râu. Các bộ sưu tập được đổ khu6n nhựa trong suốt, tạo thành các mẫu lẻ hoặc theo bộ như ong, kiến, bướm, chuồn chuồn, rết, bọ cạp. cánh cam... Đây là một tín hiệu báo động cho sự mất cân bằng sinh thái trong môi trường thiên nhiên. Đặc biệt là các loại côn trùng cần thiết và có ích cho nông dân, ruộng vườn ...

Theo chân đội quân săn bắt ...

Trong vai sinh viên nghèo ở tỉnh lên thành phố ăn học, muốn kiếm thêm tiền, người viết may mắn được một chú tốt bụng tuổi đời khoảng lục tuần giúp nhập “băng”. Từ 19g30, đội quân săn bắt côn trùng đã tập trung ở ngã ba Cát Lái, Q.2, TP.HCM để quá giang xe khách liên tỉnh đi về các tỉnh miền Trung, Bắc. Có đội quá giang xe Lâm Đồng với các điểm dừng là các đèo Chuối, đèo Mẹ Bồng Con. Riêng hai chú cháu xuống xe ở điểm dừng đầu tiên là đèo Cù Mông. Rồi kế tiếp bắt xe khách đi luôn ra các đèo Rọ Tượng, Hải Vân. Thấy tôi nhiệt tình không ngại mưa gió sương lạnh, ông chú mới vui vẻ rút túi ra hai tấm ảnh khổ 10cm x 15cm và thân tình cho biết : “Chú em có đợi đến mòn con mắt cũng khó thấy được loài bướm cánh kim chân liền hoặc lại bướm rừng đuôi trái đào này đâu. Thần tài của mình đó. Bắt được là kiếm ít nhất vài trăm đô”.

Từ lâu, đã hình thành cả một đội quân chuyên nghiệp lao động tự do chuyên đi săn bắt về đêm trên các quốc lộ. Họ theo các hướng từ TP.HCM đi Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước và dọc theo các tuyến quốc lộ 1A, 50, 51 và xa lộ Hà Nội. Số lượng người đi săn bắt gồm cả đàn ông, phụ nữ, trẻ em ngày càng tăng để cung cấp cho thương lái với giá thu mua côn trùng được tính bằng ký. Thời gian săn bắt từ 19 giờ đến 5 giờ sáng ngày hôm sau. Phương tiện của họ rất đơn giản bao gồm túi vợt, bao ni lông, găng tay ... Ngay tại TP.HCM, những địa điểm có nhiều côn trùng được chia thành từng lãnh địa riêng của các nhóm khác nhau. Thí dụ như đoạn từ Cầu Sài Gòn đến Cát Lái, Q.2 là cóc “cóc nhí Campuchia”, đoạn lâm viên Thủ Đức đến Vietnam Waterworld Q.9 là của “xóm nổi Q.2”...

Khi số lượng côn trùng ở các thành phố lớn và vành đai ngoại thành bị giảm sút, lập tức các đội quân săn bắt chuyên nghiệp, thường là các nhóm lao động đàn ông,mang theo cơm nước, quá giang xe đò, xe khách liên tỉnh đi đến những địa bàn xa để hoạt động. Địa điểm thường chọn nhất là các đèo Mẹ Bồng Con, đèo Bảo Lộc, đèo Cả, đèo Rù Rì, đèo Đại Lãnh và khu vực cầu Sắt trên Quốc lộ 14 Bình Phước –Kon Tum. Các loại côn trùng ở trên đèo thường đa dạng và to lớn, giá trị hơn hẳn so với côn trùng bắt ở thành phố. Phương tiện đánh bắt của đội quân này cũng được nâng cấp hơn với cả đèn pin, đèn sạc bình có độ sáng như soi cá, chích điện, lưới, mùng, ni lông, lồng chụp ...

Côn trùng bắt được phải còn nguyên vẹn ... và giao cho tư thương của các chợ đầu mối như Ngã sáu Công trường Dân chủ (cây xăng Quận 3), chợ Kim Biên (góc đường Gò Công, Q.5), khu chợ chim, chó (đường Hàm Nghi, Q.1). khu chợ hoa kiểng (đường Lê Thị Riêng, Q.1)

...đến chế tác

Tại các hộ gia đình trong hẻm sâu ở đường Lạc Long Quân, Lãnh Binh Thăng (Q.11), Hàm Tử (Q.5) từ lâu đã hình thành những cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ bằng cônt rùng với nguồn cung cấp được thu mua từ rừng Cát Tiên, Bình Dương, Bình Phước, Lâm Đồng, Đồng Nai, Tây Ninh và ngoại thành TP.HCM.

Do côn trùng là hàng sống nên việc vận chuyển cũng như chế tác phải hết sức nhanh chóng, khẩn trương. Công đoạn đầu tiên của việc chế tác côn trùng là gây ngạt và phân loại. Công đoạn thứ hai là dùng kẹp, kim ghim để tạo dáng. Với những bộ phận mỏng manh dễ gãy như cánh, râu, chân phải sử dụng keo cao cấp để dán dính kết hợp hóa chất. Công việc tưởng chừng không mấy khó khăn nhưng đòi hỏi người thợ phải hết sức khéo léo, nhẹ nhàng và tỉ mỉ. Công đoạn cuối cùng là đổ khuôn nhựa trong hoặc pha màu rồi xếp thành phẩm theo Bộ, theo Họ hoặc đơn lẻ.

Các loại côn trùng như kiến vàng lớn, bọ cáh cứng, bọ cạp được chế tác thành những chiếc nhẫn bằng nhựa màu ... Cánh cam, cánh quýt, bổ củi được tạo tành các đồ trang sức như mặt dây chuyền, lắc đeo tay, móc chìa khóa ... Côn trùng lớn có cánh như ong vò vẽ, ong bầu, bò cạp, bổ củi, ngựa trời, nhền nhện, dế ... được đổ khung nhựa trong suốt tạot hành các sản phẩm mỹ nghệ như đế chặn giấy, hộp cắm bút, lọ hoa, gạt tàn thuốc ...

Tại các shop mỹ nghệ trên đường Đồng Khởi, Nguyễn Huệ, các hiệu sách, các đầu mới ở chợ Bình Tây, An Đông, Kim Biên đều bày bán công khai các bộ sưu tập này (kể cả bán sỉ). Sản phẩm mang tính chất văn phòng phẩm, không thương hiệu, không địa chỉ, không đăng ký kinh doanh...

Có thể thấy rõ đằng sau việc săn bắt những con côn trùng tưởng như bình thường này để phục vụ cho “ngành” chế tác hàng mỹ nghệ là nguy cơ phá hủy môi trường, làm mất cân bằng sinh thái tự nhiên cho cuộc sống của chính chúng ta, cho con cháu chúng ta và cho hành tinh vốn đang mất dần màu xanh này. Mong sao cho những người kinh doanh mặt hàng tự phát không thuế này sớm ý thức được vấn đề và các nhà khoa học môi trường cùng các cơ quan quản lý Nhà nước sớm có giải pháp xử lý ngăn chặn kịp thời.

Box : Ông ĐINH VĂN TRỌNG, Chi cục phó Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Dương cho biết :

“Nghị định 32 của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 30.3.2006 về việc quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp quy hiếm, Danh mục 2B, động vật rừng, có ghi rõ loài bướm bộ cánh vẩy gồm 4 loài :

- Loài bướm đuôi kiến răng nhọn.

- Loài bướm đuôi kiến răng tù.

- Loài bướm cánh kim chân liền.

- Loài bướm rừng đuôi trái đào.

Đây là 4 loài cực kỳ quý hiếm cần được bảo vệ”

--------------------------------------------------------------------------------------
The "sat thu" ENVIRONMENT

Article and photo: Hue Hoang Dung

There are over 50 types of insects in Vietnam is currently the object is ready to provide business processing work into the art products for travelers abroad. But the risk of large compensation was selected species particularly rare (even provide ready to start including exact image) to place your order, or individual or group, in a price .. . dollars.

As rare as pricing

Currently, demand for products such as art equipment keys, which block the ... plastic during the press all kinds of insects (butterflies, the elytron, scorpion, very ...) of tourists in Vietnam increased. Collections Handicrafts Vietnam insects are products of art and pick out a money-making by the rare and rich in the type. Collections by insects They are a product of high artistic level of the foreign students in order to HCMC for living subjects.

Hunt is especially groups, they are insects of great general, whose name in the red, are protected. Including the rare types such as insect wings have been ordered according to image from 200 to 300 USD, with the request must be kept intact for four, wings, vegetables. The collection is khu6n plastic flow throughout, creating patterns of individual or as ong, Comment, butterfly, chuon chuon, very, scorpion. wing cam ... This is an alarm signal for the lost ecological balance in the natural environment. Especially for insect necessary and useful for farmers, field garden ...

By foot army ready to ...

Few students in poor provinces to eat in the city, want to make more money, people fortunate to write a good stomach the age of about six weeks to help enter "tape." From 19g30, army ready to insects has concentrated in three Cat Lai, District 2, Ho Chi Minh City to the Coach giang province to other provinces of Central, North. Have the car too giang Lam Dong to stop Chuối are wearing, I wear Bong Son. Separate the two you alight at the first stop is wearing Cu Mong. Then next to Coach always go out wearing clearly Tuong, Hai Van. Seeing my enthusiasm is not afraid to cold dew wind rain, the owner happy new bag withdraw two photographs 10cm x 15cm suffering and divinity, said: "Note they wait to have worn the eyes are also difficult to see species of butterfly wings metal legs line or the butterfly forest extension where this peach. Mammon's it. Are to make at least a few hundred dollars. "

Long, has formed a professional army work freely available trips of the night on the national highway. They follow the directions from Vietnam to Tay Ninh, Binh Duong, Binh Phuoc and routes along the National Highway 1A, 50, 51 and route Hanoi. Quantity hunt to include men, women, children growing to provide compensation for the cost of buying insect calculated with. Time is available from 19 hours to 5 am the following day. Means of their very simple bags including tennis, where the hair, gloves ... At Ho Chi Minh City, the location has many insects are divided into each of the individual groups vary. For example, from Saigon Bridge to Cat Lai, District 2 is Cuc "Cuc nhí Cambodia", the forestry Germany to the Vienna Vietnam Waterworld Q.9 of "hamlet in District 2 ...

When the number of insects in the big cities and foreign ring to decrease Lose, immediately the army ready to professional, usually a group of labor men, bring rice water, too giang coach, Coach province to the remote area to work. Location is often chosen to wear the Mother Bong Son, Bao Loc wearing, wearing Both, RI RU wearing, endurable, and the area on the Iron Highway 14 Binh Phuoc-Kon Tum. The insect usually worn on the variety and great value than comparison with the insect is in the city. Means catching the army also be upgraded with the battery light, charging light to have a brightness as glass fish, injection site electrical, network, mùng, ni Long, Long chụp ...

Insects is also to be intact ... and from the commercial markets of the six Ngã as the Democratic field (gas plants District 3), Kim Bien Market (corner of Go, District 5), the market birds, dogs (Ham Nghi Street, District 1). Kieng flower markets (Le Thi Rieng, Q.1)

... to the work

In households in hẻm deep in Lac Long Quan Road, Lanh Binh Thang (Q.11), Ham Tu (Q.5) have long formed the basis to produce handicrafts using sources with rùng cont provide purchasing forest Cat Tien, Binh Duong, Binh Phuoc, Lam Dong, Dong Nai, Tay Ninh, Vietnam's and foreign.

Because insects are so living the transport and processing as well as to very quickly, urgently. First stages of the insect is on a break and sort. The second is to use kẹp, metal pin to create designs. With the fragile parts as easy Broken wings, vegetables, legs must use advanced glue stick to the chemical combination. Tasks they think they are not difficult but require workers to the extreme dexterity, gently and double. The final frame is of plastic or mixed in color and placement of the finished products, by them or individual.

The types of insects as big in gold, the hard cah, scorpion is in the ring into the plastic color ... Wings orange, tangerine fields, fagot created the character as jewelry pendant, worn hands shaking, key equipment ... Insect wings are as big wasp, he was elected, scorpion, fagot, horse heaven, nhện nhện, de ... measured during the plastic off of products such as fine art to block paper, pen box plugged, flowerpot, gắt cigarette butt ...

In the art shop on Dong Khoi, Nguyen Hue, the book, the first in Binh Tay Market, An Dong, Kim Bien are for sale to the public this collection (including wholesalers). Product of the nature, office products, not the brand name, not address, is not registered ...

Can clearly see behind ready to start the insect idea as usual to serve the "industry" of arts and goods are destroyed risk environment, the loss of ecological balance for the natural life and we, for our children and for the planet lost their capital in this blue. Look forward to the business of self and not tax this early awareness of the problem and the scientific environment in the State management solution soon have handled prevent timely.

Box: Mr. Dinh Van Trong, Vice Department FI Department of Binh Duong, said:

"Decree 32 of the Prime Minister signed on 30.3.2006 on the management of forest vegetation, forest animals rare risk level, List 2B, forest animals, which indicate the species of butterfly wings that includes 4 species:

- Kind of butterflies in the extension that nhộn.

- Kind of butterfly tail in that jail.

- Kind of butterfly wings metal leg line.

- Kind of forest extension butterfly peach.

4 This species is extremely rare to be protected "