ÔNG TIẾN SĨ VÀ LOÀI CHÓ PHÚ QUỐC

Bài và ảnh : Hoàng Dũng Huệ

ÔNG TIẾN SĨ VÀ LOÀI CHÓ PHÚ QUỐC

Trong buổi nói chuyện chuyên đề về chó Phú Quốc được tổ chức tại Hội Nhà báo TP.HCM vừa qua, người viết thật sự trân trọng và cảm phục lòng nhiệt tình hướng về đất nước cũng như niềm đam mê về chó trên 30 năm của anh, giáo sư – viện sĩ Dư Thanh Khiêm (Việt kiều Bỉ), tiến sĩ quan hệ quốc tế, viện trưởng Viện Woluwe – Saint – Pierre tại Brussels (Bỉ). Anh hiện là chủ nhân của trại nuôi chó quốc tế Marjana, là người Việt duy nhất có trại chó và được FCI (Liên đoàn quốc tế chó giống) công nhận. Anh cũng là thành viên của FCI (hiện FCI có 84 quốc gia thành viên trên toàn thế giới, trụ sở đặt tại Bỉ.
Ấn tượng thuở còn thơ.
Anh tâm sự : “Tôi quê ở Quảng Trị. Tuy ngoại giao là nghề yêu thích nhất nhưng lại cũng rất yêu thương chó, có lẽ do ấn tượng từ thuở còn thơ khi con chó thân yêu của mình bị mang đi vì đang có dịch chó dại. Ngày đó tôi còn nhỏ lắm, cứ thương nhớ nó mà khóc hoài ... Cho nên đây là một kỷ niệm mạnh mẽ nhất trong đời... Đến năm 1970 tôi được may mắn sang Bỉ học. Cuộc đời đưa đẩy tình cờ tôi lại nuôi một con chó giống Afghan Hound và nó đã đoạt giải nhất trong cuộc thi do FCI tổ chức. Trụ sở của FCI tại thành phố Thuin thuộc Vương quốc Bỉ. Từ đó gia đình tôi bắt đầu say mê chó. Hiện tại tôi có 25 con chó giống loại Afghan Hound, một giống chó có nguồn gốc từ Afghanistan rất đắt tiền và quý hiếm.
Có một lần, tôi vô cùng tự hào và hạnh phúc khi được một huân tước người Ý đã cất công lặn lội vượt hơn 3.000km đến trại chó của tôi chỉ để được tham quan, nâng niu và chụp ảnh các chú chó đoạt giải.
Một chú chó Afghanistan Hound đang được một tỉ phú người Thụy Sĩ nuôi dưỡng có nguồn gốc xuất xứ từ trại chó Mirjana của tôi”.
Tìm trong lịch sử :
Trong tài liệu Các giống chó của bá tước Henri de Bylandt xuất bản tại Brussels năm 1987, tác giả đã giới thiệu đến 316 giống chó, trong đó có chó Phú Quốc. Nhưng phải đợi đến năm 1911 mới xuất hiện FCI. Như vậy Henri de Bylandt chính là người đầu tiên đã hệ thống hóa và chế ra bản tiêu chuẩn, điều vô cùng quan trọng để các giám khảo có thể thống nhất cách chấm thi. Và như vậy là chó Phú Quốc Việt Nam đã chính thức được nhìn nhận cách đây hơn một thế kỷ cùng một lúc với hơn 300 giống chó đầu tiên khác trên thế giới. Đây là một sự thật không thể chối cãi vì chó Phú Quốc đã từng đoạt giải tại trời Âu.
Vào năm 1894, ta lại tìm thấy vết tích của hai con chó Phú Quốc khác tại cuộc triển lãm hoàn vũ Anvers, Vương quốc Bỉ. Chú chó đực có tên Mango (Xoài) và nàng chó cái có tên Banana (Chuối). Chủ nhân là người Pháp tên Gaston Hélouin sống tại Helfaut, Pas-de-Calais thuộc miền Bắc nước Pháp. Mango và Banana đã đoạt hai giải nhất và nhì tại thành phố Linne năm 1894. Chắc chắn đây là lần đầu tiên chúng ta biết được tin những con chó mang tên Xoài và Chuối rất dân dã, có thể do một nông dân tầm thường sống trên đảo Phú quốc đã đặt tên hai chú chó này. Tiến sĩ Khiêm cho biết anh cảm thấy “lạnh cả sống lưng” và bàng hoàng rơi lệ khi khám phá ra thông tin này. Một niềm vinh dự và tự hào của giống chó quý đất Việt. Theo catalogue của cuộc thi, những con chó khác tham gia cuộc thi này được định giá từ 50 đến 100 quan Bỉ thời bấy giờ. trong khi đó, Xoài và Chuối được đánh giá đến ... 25.000 quan Bỉ, nghĩa là đắt hơn những con chó cùng dự thi khác từ 250 đến 500 lần. Suy ra thời giá hiện nay, mỗi con chó Phú Quốc được trình diễn tại Anvers (Bỉ) trị giá từ 10 đến 15 tỉ đồng Việt Nam!
Chó Phú Quốc, nguy cơ diệt chủng!
TS Khiêm cho biết : “Đã gần mười năm nay tôi luôn cảnh báo trên các phương tiện thông tin về hiểm họa diệt chủng của chó Phú Quốc nhưng vẫn chưa có lời kết về thực trạng của chúng đối với quản lý cấp nhà nước. Tháng 10.2006, tôi về nước và cùng với hai thân hữu ra đảo để làm một phóng sự ảnh nhưng tôi chỉ chọn được một vài con chó đẹp. Khi các bạn đưa những con chó này ra làm chuẩn thì lập tức bị ... đánh cắp. Một số không ít những con chó đẹp khác cũng bị đánh cắp.
Ngoài xu hướng cho lai chó Phú Quốc với chó berger Đức mà chúng ta có thể nhận ra dễ dàng qua màu lông tro hoặc cho lai với chó Thái, trên 100 con chó Phú Quốc hiện nay tôi quan sát thực tế chỉ có khoảng ba bốn con tạm ổn về vóc dáng nhưng tất cả những giống chó có dải lông mọc ngược, còn mang lại cả bệnh u nang biểu bì. Đó là sự phát triển bất bình thường của lớp mỡ bao bọc chung quanh sợi lông, chỉ được phát hiện từ 3 tháng tuổi. Như vậy chúng ta chỉ còn lại tối đa là 1% chó tạm ổn.
Tháng 3.2007, tôi trở lại đảo Phú Quốc và chứng kiến cảnh tang thương của đàn chó : ốm đói, ghẻ lở. Vậy là nhiều người đành bỏ cuộc trước một thực trạng chó Phú Quốc đang đứng trên bờ vực thẳm của hiểm họa diệt chủng. Đó là sự thật phũ phàng”.
Lối thoát duy nhất.
TS Khiêm cũng cho biết, Việt Nam cần đăng ký bảng tiêu chuẩn chó Phú Quốc gồm có các đặc tính cơ bản như tai vểnh, ngực nở, bụng thon, đuôi không quăn tít hay nghiêng sang một bên. Bảng tiêu chuẩn này sẽ loại ra hầu hết các chú chó được nuôi dưỡng, mua bán trên thị trường lâu nay với cái “mác” chó “thuần chủng”.
“Để cứu vãn chó Phú Quốc, chúng ta cần làm song song hai việc trước mắt là gìn giữ và phát triển một số chó có dáng chuẩn chất lượng cao. Việc kế tiếp là xin phép Chính phủ thành lập Hiệp hội chó giống cấp quốc gia (VKC). Bước tiếp theo là xin gia nhập FCI. Tôi đã dự trù sẽ tranh giải tại cuộc thi thế giới năm 2011 tổ chức tại Paris với một con chó giống Phú Quốc của tôi. Chúng ta sẽ thắng”, anh nắm chặt tay tôi và tâm tình như vậy trong lúc chia tay tại sân bay Tân Sơn Nhất.
Thật đáng trân trọng cho niềm ao ước của một người con Việt luôn hướng về quê hương cội nguồn và muốn làm rạng danh đất nước.

Box :
Nhận diện đặc điểm chó Phú Quốc :
- Rất trung thành và dữ
- Trên lưng có dải lông mọc ngược
- Bụng thon, tai vểnh, ngực nở.
- Đuôi không quắn tít hay nghiêng sang một bên.
- Không sợ độ cao
- Tính cách độc lập, hoang dã, nhanh nhẹn khi chuyển hướng.
Mũi chó là một giác quan đặc biệt do trời phú, có khả năng đánh hơi cực nhạy mà không động vật nào có thể so sánh được. Chính vì thế các nhà khoa học đã mệnh danh là “Một công trình sáng tạo kỳ diệu của tạo hóa”. Khả năng đánh hơi của chó nhạy gấp 400 lần so với con người. Mũi chó có thể phân biệt được trên 2 triệu mùi vị khác nhau của vật chất, nhờ có trên 2 tỉ tế bào khứu giác, nhiều gấp 44 lần của con người.
Chú thích ảnh :
Hình 1 : TS Dư Thanh Khiêm
Hình 2 : Nói chuyện chuyên đề chó Phú Quốc
Hình 3 : Chó Phú Quốc thuần chủng.

--------------------------------------------------------------------------------------------------
Article and photo: Hue Hoang Dung

Dr. PIPE AND dogs PHU QUOC

In a talk on Phu Quoc dogs are held in Vietnam Journalist Association last writer really respect and feel for the enthusiasm towards the country as well as passion for dogs over 30 years of he professor - hospital doctor Du Thanh Khiem (Viet Kieu Belgium), PhD in International Relations, Institute Director Institute of Woluwe - Saint - Pierre in Brussels (Belgium). He is currently the owner of the farm dog Marjana international, who is the only farm dogs and FCI (Federation portray international) recognition. He is also a member of FCI (FCI currently has 84 member countries throughout the world, Based in Belgium.
Impressive thuở bunny.
He confided: "I am home in Quang Tri. Although diplomatic career as favorite but also love dogs, perhaps impressed by the poetry thuở since the dog's body to be brought because there are dogs and wild. On that I have very small, usually just remember that it hoài cry ... So here is a powerful celebration of life ... Until 1970 I was fortunate to study Belgium. Life wave I accidentally raising the Afghan Hound dog breed and it's winners in the competition held by the FCI. Office of FCI in the city under Thuin Kingdom Belgium. Since then my family started chó enthralled. Currently I have 25 kinds of dog breed Afghan Hound, a dog breed that originated from Afghanistan is very expensive and rare.
There is a time, I very proud and happy when a huân tước people of Italy have cut more than exceed lội diving 3.000km to farm my dog to be around, cosset and photographs of award-winning dog.
A dog Hound Afghanistan are a billion people rich feeding Switzerland originated from farms of origin, Mirjana my dog. "
Search history:
The material in canine earl of Henri de Bylandt published in Brussels in 1987, authors have referred to 316 dog breeds, including Phu Quoc dogs. But have to wait 1911 years to appear FCI. So Henri de Bylandt is the first system has been in and out of standard, the extremely important so that judges can unify how examiner. And so for Phu Quoc Vietnam has officially acknowledged over a century at the same time with more than 300 dog breeds on the first world. This is a true incontrovertible for Phu Quoc has trời winners in Europe.
In 1894, we again found traces of two dogs of Phu Quoc in the exhibition is vũ Anvers, Kingdom of Belgium. Note bulldog named Mango (Xoai) and for the name Banana (Chuối). Owner is the French name Helouin live in Gaston Helfaut, Pas-de-Calais under Northern France. Mango and Banana was won by two and Second City in 1894 Linne. Certainly this is the first time we know the information the dog named Xoai and has very Chuối, can do a farmers often living on the island of Phu Quoc two named this dog. Dr. Khiem said he felt "the cold life back" and by the competent tearful discovered this information. An honor and proud of your breed of Vietnam. According to the catalog of the other dogs to join the competition are priced from 50 to 100 of the Belgian now. Meanwhile, Xoai Chuối and evaluated to ... 25,000 of Belgium, that is more expensive than the test for the same from 250 to 500 times. Think that the current price, each Phu Quoc dog is in Anvers (Belgium) value from 10 to 15 billion Vietnam!
Phu Quoc dogs, killed vaccine risk!
Dr. Khiem said: "In nearly ten years I always alert the media about the danger Removal of Phu Quoc dogs but not with the reality of our management for the state level. Month 10.2006, and my water with two friends to the island as a zoom but the image I choose only a few good dogs. When you put the dog into this standard is immediately be ... cabling. Some of the many other beautiful dogs also stolen.
In addition to the trend for the Phu Quoc dog Berger Germany that we can identify easily through hair color or for dogs with Vietnam, more than 100 Phu Quoc dogs now I observe there is only about three of four the temporary settlement of vóc designs but all dogs have the same range mọc back hair, and brought the disease to the follicle envelope. That development is unusual class of fat circumambient yarn hair, discovered only 3 months old. So we only have a maximum of 1% for temporary settlement.
3.2007 months, I return to Phu Quoc island and witnessed the people awarded for: sick hungry, stop worry. So many people are nominally one of the first page for Phu Quoc are standing on the shore of the gulf danger kill them. It is true the flat. "
The only way out.
Dr. Khiem also said Vietnam should register table standard for Phu Quoc include basic features such as prick up one's ears, chest it, thon abdomen, under headlines or not inclined to one side. Table standards will eliminate most of the dog is growing, trading in the market for a long time "Mác" for "genuine".
"To study in Phu Quoc dogs, we need to do parallel the first two are kept and developed some designs for high quality standards. The next government permission to establish the Association portray national level (VKC). The next step is for joining FCI. I was planning to go by in the world by 2011 held in Paris with the Phu Quoc dog breed by me. We will win ", he hold my hands and mind of such a division in the hand at the airport of Tan Son Nhat.
Is respect for our desire of a people always Việt towards homeland Cội sources and want to do rạng my country.

Box:
Identify the Phu Quoc dog:
- Very loyal and data
- On the ancient hair back against mọc
- Stomach thon, prick up one's ears, chest no.
- Extension of tit or not inclined to a party.
- No height
- The independent, wild, fast nhẹn the navigation.
Nose is a special sense of heaven rich, able to smell but not very sensitive animals can be compared. That is why the scientists have par as "One of the creative wonders of the Creator." Ability to smell of dog sensitive than 400 times higher than humans. Nose can only distinguish 2 million different flavors of material, thanks to over 2 billion cell flair, more than 44 times by people.
Photo Caption:
Figure 1: Dr. Du Thanh Khiem
Figure 2: Talk to experts in Phu Quoc
Figure 3: Phu Quoc Dog thoroughbred.